Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Żółkiewki powstało 1.03.2003 roku. Jego założycielami była aktywna grupa miłośników i pasjonatów kochających swoją miejscowość. Pierwszym prezesem został Bohdan Kiełbasa, który inspirował i kierował pracą aktywnych zapaleńców. Wśród podstawowych zadań statutowych postanowiono odszukać najistotniejsze fakty i dokumenty źródłowe z historii Żółkiewki od czasów najdawniejszych do współczesności, promować osiągnięcia i walory miejscowości oraz zasłużonych dla niej osób godnych do stawiania za wzór młodzieży. Udało się zgromadzić i ocalić od zapomnienia wiele ciekawych, starych fotografii i dokumentów źródłowych odsłaniających z mroków historii przeszłości naszej „małej ojczyzny” i jej mieszkańców. Wyjaśniono historyczną hipotezę nazwy, zasługi rodu Żółkiewskich i innych właścicieli Żółkiewki. Udokumentowano powiązania historyczne Żółkiewki z Żółkwią koło Lwowa. Owocem żmudnych poszukiwań w archiwach i dociekań było wydanie dwuczęściowej monografii pod tytułem „Dzieje Żółkiewki i okolic”. W 2011 roku ukazała się kolejna książka wydana przez RTPŻ dzięki pozyskanym środkom PROW 2007-2013 w ramach Małych Projektów pt.” Żółkiewscy w ziemi chełmskiej”. W publikacji tej zostały umieszczone dotychczasowe wykłady historyczne, które odbyły się z inicjatywy Towarzystwa. W maju 2013 roku Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Żółkiewki oddało w ręce Czytelników kolejną książkę „Historia Żółkwi – współczesnej Żółkiewki w powiecie krasnostawskim”. Opracowanie to w sposób naukowy dokumentuje zapomnianą historię gałęzi Żółkiewskich w powiecie krasnostawskim i powiązania z rodem Sobieskich. Przedstawia również historię Żółkiewki w rękach innych właścicieli oraz jej losy do końca PRL. Nawiązano serdeczną współpracę z sąsiednimi towarzystwami regionalnymi oraz władzami oświatowymi, kulturalnymi i administracyjnymi Żółkwi, np. z Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Lwowskiej Oddział w Żółkwi. Pani Ludmiła Iwaniec jako prezes była zawsze otwarta na współpracę. Mamy za sobą wiele wspólnych przedsięwzięć, np. wymiana młodzieży między zaprzyjaźnionymi szkołami Żółkwi i Żółkiewki, I Jarmark Żółkiewski, wymiana zespołów artystycznych, konferencje i spotkania tematyczne, udział w uroczystościach państwowych, wycieczki do Lwowa i inne. Siedzibą RTPŻ jest Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce, z którym bardzo dobrze układa się współpraca.
